Wat is een digitale bankrun
Een digitale bankrun is een moderne variant van de klassieke bankrun, maar dan volledig online. In plaats van dat mensen fysiek in de rij staan bij een bankkantoor, halen klanten massaal via apps en internetbankieren hun geld weg bij dezelfde bank. Door de snelheid van digitale transacties kan zo’n run zich in uren ontwikkelen in plaats van dagen.
De kern blijft hetzelfde: een groot aantal rekeninghouders verliest tegelijkertijd het vertrouwen in de bank. Dit kan worden veroorzaakt door nieuws over financiële problemen, onduidelijke communicatie of zelfs een hardnekkig gerucht op sociale media. Omdat geld digitaal razendsnel verplaatst kan worden, kan een bank in korte tijd met een acuut liquiditeitsprobleem worden geconfronteerd.
Waarom digitaal het risico vergroot
De rol van snelheid en bereik
Digitale infrastructuur maakt het voor klanten extreem eenvoudig om geld te verplaatsen. Een paar tikken in een app zijn genoeg om grote bedragen van rekening te wisselen. Waar banken vroeger konden sturen op openingstijden en dagelijkse limieten, is de drempel nu veel lager.
Tegelijkertijd zorgen sociale media voor een ongekende versnelling van informatie en desinformatie. Een bericht van een bekende fintech influencer of een viraal bericht in een chatgroep kan binnen minuten duizenden mensen aanzetten tot actie.
Psychologie van digitaal vertrouwen
Vertrouwen in een bank is grotendeels onzichtbaar en emotioneel. Zodra klanten twijfelen of hun geld veilig is, kan een zelfversterkend effect ontstaan. Niemand wil de laatste zijn die nog geld op een wankele bank heeft staan. Dit effect wordt versterkt doordat een pushbericht op de telefoon veel directer binnenkomt dan een krant of nieuwsuitzending.
Digitale omgevingen maken het bovendien lastig om nuance te bewaren. Korte berichten laten weinig ruimte voor uitleg, waardoor onrust sneller kan ontstaan dan deze kan worden weggenomen.
De eerste signalen van een digitale bankrun
Onverklaarbare pieken in transacties
Een van de eerste technische signalen voor banken is een plotselinge toename van uitgaande transacties naar andere banken of betaalplatforms. Op klantniveau kan het opvallen dat limieten tijdelijk zijn aangepast of dat de app trager reageert doordat systemen zwaar belast zijn. Dit hoeft geen paniek te betekenen, maar kan wel een vroeg teken zijn van ongewoon gedrag.
Toenemende onrust op sociale media
Ook buiten de bank zijn er signalen. Een sterke toename van berichten over de stabiliteit van een specifieke bank, veelgestelde vragen over garantieregelingen of massaal gedeelde screenshots van saldo’s zijn aanwijzingen dat er iets speelt. Zulke discussies beginnen vaak in nichegroepen en breiden zich daarna uit naar een groter publiek.
Veranderingen in communicatie van de bank
Wanneer een bank opeens actief gaat communiceren over soliditeit, buffers en garanties, kan dat duiden op een behoefte om vertrouwen te herstellen. Denk aan extra nieuwsberichten, e-mails over veiligheid of opvallend prominente verwijzingen naar het depositogarantiestelsel in apps en op websites.
Wat kun je als klant verstandig doen
Als klant is het verstandig om feiten te scheiden van geruchten. Controleer altijd officiële communicatiekanalen van de bank en de website van de toezichthouder voordat je handelt op basis van berichten in groepen of forums. Verspreid geen onbevestigde informatie, hoe overtuigend die ook lijkt.
Tot slot kan het spreiden van tegoeden over meerdere instellingen een rationele manier zijn om met onzekerheid om te gaan, zonder mee te gaan in paniek. Digitale bankruns ontstaan uit een combinatie van techniek, emotie en informatie. Juist daarom is kalm, goed geïnformeerd handelen belangrijker dan ooit.
